Trường hợp nào được bắn nghi phạm?

Sau vụ việc thiếu tá công an Lê Minh Chánh bắn chết một đối tượng nguy hiểm xảy ra tại thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, nhiều bạn đọc cần biết người thi hành công vụ nổ súng trong trường hợp nào là đúng quy định.

Ngăn chặn hành vi nguy hiểm

Theo luật sư Nguyễn Văn Hậu, Đoàn Luật sư TP HCM, điều 22 Pháp lệnh 16/2011/UBTVQH12  ngày 30-6-2011 về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, được sửa đổi, bổ sung bởi Pháp lệnh 07/2013/UBTVQH13  ngày 12-7-2013 thì việc nổ súng khi thi hành nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự của cán bộ công an phải tuân theo các nguyên tắc nghiêm ngặt.

Trước tiên, phải căn cứ vào từng tình huống, tính chất, mức độ hành vi nguy hiểm của đối tượng để quyết định việc nổ súng. Lực lượng chức năng chỉ nổ súng khi không còn biện pháp nào khác để ngăn chặn hành vi của đối tượng và sau khi đã cảnh báo mà đối tượng không tuân theo. Việc nổ súng không kịp thời sẽ đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe cho bản thân, người khác hoặc có thể gây ra những hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Kế đến, không được nổ súng vào đối tượng khi biết rõ đối tượng là phụ nữ, người tàn tật, trẻ em, trừ trường hợp những người này sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc chống trả, đe dọa tính mạng, sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác.

Trong vụ việc ở Phú Quốc, đối tượng đã nắm 2 chân cháu bé nhúng vào bồn nước. Hành vi này đe dọa trực tiếp đến tính mạng cháu bé, nếu không được ngăn chặn kịp thời có thể sẽ khiến cháu bé mất mạng. Do đó, nổ súng trong trường hợp này hoặc những trường hợp tương tự là hành động kịp thời.

Hiện trường vụ nổ súng bắn chết đối tượng đe dọa tính mạng cháu bé tại thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang

Phù hợp với pháp luật

Đồng tình với quan điểm của luật sư Hậu, một điều tra viên Công an tỉnh Quảng Nam cho rằng việc thiếu tá Chánh bắn hạ đối tượng nguy hiểm là phù hợp với pháp luật và tình hình thực tế lúc bấy giờ. Bởi trước khi bắn hạ đối tượng, thiếu tá Chánh đã thuyết phục, bắn chỉ thiên và đối tượng đã sử dụng chất kích thích, đang đe dọa tính mạng cháu nhỏ. Trong tình huống này, để bảo vệ tính mạng người dân, người thực thi nhiệm vụ phải dùng biện pháp loại bỏ mối đe dọa.

Trên thế giới đã có rất nhiều trường hợp cảnh sát bắn những đối tượng có hành vi gây nguy hiểm cho xã hội mà không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đây được xem là quyền tự vệ của cảnh sát. Ví dụ vụ Darren Wilson thuộc Sở Cảnh sát Ferguson (Mỹ) đã bắn thanh niên da màu Michael Brown, 18 tuổi, sau một vụ ẩu đả trên phố diễn ra vào năm 2014. Viên cảnh sát này sau đó không bị buộc tội. Hay gần đây là vụ cảnh sát phải bắn vào chiếc xe hơi chở 4 người cố lao qua hàng rào an ninh trên đại lộ Champs-Élysée của nước Pháp.

Theo một thạc sĩ đang giảng dạy tại Trường ĐH Luật TP HCM, pháp luật các nước cũng quy định rất cụ thể về hành vi trên. Tại Mỹ, cảnh sát được dùng “vũ lực chết người” nếu nghi can là mối đe dọa nguy hiểm với những người xung quanh hoặc với chính cảnh sát đó. Cảnh sát Ý “được sử dụng vũ lực chết người khi đặc biệt cần thiết để ngăn chặn bạo lực hay tội ác nghiêm trọng”. Còn cảnh sát Anh “chỉ có thể dùng “vũ lực chết người” khi hết sức cần thiết để tự vệ hoặc bảo vệ tính mạng người khác trước mối đe dọa dẫn đến chết người hoặc thương tích nghiêm trọng”…

Trường Hoàng

Theo Báo Người Lao động